Menu
Ben jij ZZP’er in de zorg? Vanaf 2025 controleert de Belastingdienst strenger op naleving van de Wet DBA. Zorg dat je voldoet aan de regels om boetes en naheffingen te voorkomen.
| Toets | Zelfstandigheid | Dienstverband |
|---|---|---|
| Gezagsverhouding | Eigen werktijden en methodes | Vaste roosters en directe aansturing |
| Persoonlijke arbeid | Mogelijkheid tot vervanging | Exclusieve samenwerking |
| Ondernemersrisico | Eigen tarieven en apparatuur | Geen financieel risico |
Tip: Gebruik een digitaal dossier om je zelfstandigheid te bewijzen en voorkom problemen bij belastingcontroles. Lees verder voor praktische tips en tools om compliant te blijven.
De Wet DBA beoordeelt zorgprofessionals op basis van drie criteria om te bepalen of er sprake is van zelfstandigheid of een dienstverband.
De Belastingdienst gebruikt deze drie toetsen om te beoordelen of u als zelfstandige werkt:
| Toets | Kenmerken van zelfstandigheid | Signalen van dienstverband |
|---|---|---|
| Gezagsverhouding | – Zelf werkwijze bepalen – Eigen werktijden plannen – Vrijheid in behandelmethodes |
– Vaste roosters – Verplichte protocollen – Directe aansturing |
| Persoonlijke arbeid | – Mogelijkheid om vervanging te regelen – Eigen praktijkvoering – Meerdere opdrachtgevers |
– Exclusieve samenwerking – Persoonlijke dienstverlening vereist – Langdurige contracten |
| Ondernemersrisico | – Zelf tarieven vaststellen – Investeren in eigen apparatuur – Eigen verzekeringen afsluiten |
– Vaste vergoeding – Gebruik maken van faciliteiten van de instelling – Geen financieel risico dragen |
Om als zelfstandige te worden gezien, is het belangrijk dat u voldoende vrijheid heeft in hoe u uw werk uitvoert. Denk bijvoorbeeld aan een ZZP-fysiotherapeut die zelf behandelmethodes kiest, of een zelfstandig verpleegkundige die opdrachten kan weigeren zonder gevolgen.
Zorgprofessionals ervaren specifieke obstakels bij het behouden van hun zelfstandige status. De belangrijkste risico’s zijn: Langdurige opdrachten Werken voor één zorginstelling over een lange periode kan lijken op een dienstverband. Om dit te voorkomen, adviseert de Belastingdienst om met meerdere opdrachtgevers te werken en uw contracten regelmatig te herzien [2]. Organisatorische integratie Als u te veel opgaat in de organisatie, bijvoorbeeld door gebruik te maken van het e-mailadres van de zorginstelling of door bedrijfskleding te dragen, kan dit uw zelfstandigheid ondermijnen. Houd daarom vast aan uw eigen professionele identiteit [4]. Praktische tips om zelfstandigheid te waarborgen:
Deze inzichten vormen de basis voor verdere praktische stappen die u kunt nemen om uw zelfstandige status te behouden.
Het naleven van de Wet DBA gaat verder dan alleen het begrijpen van de basisprincipes. Het vraagt om actie op zowel contractueel als praktisch niveau.
Een goed opgesteld DBA-contract is onmisbaar voor zorgprofessionals. Het moet duidelijk uw status als zelfstandige weergeven en voldoen aan de richtlijnen van de Belastingdienst.
| Onderdeel van het contract | Vereiste elementen | Voorbeeld in de zorg |
|---|---|---|
| Identificatiegegevens | – KvK- en BTW-nummers – Contactgegevens |
Gebruik professioneel briefpapier met uw logo |
| Werkbeschrijving | – Specifieke diensten – Projectomvang – Resultaatgerichte afspraken |
Stel concrete doelen, zoals behandeldoelen, op |
| Zelfstandigheid | – Vervangingsclausule – Eigen werkmethoden – Tariefafspraken |
Benoem expliciet uw onafhankelijkheid en werkstructuur |
Een belangrijk onderdeel van het contract is de onafhankelijkheidsverklaring. Hierin moet staan: “De zorgprofessional wordt ingehuurd als zelfstandig ondernemer en niet als werknemer. De professional bepaalt zelfstandig hoe, wanneer en waar de diensten worden uitgevoerd, binnen de overeengekomen resultaten.” [1][2]
Een goed contract is slechts een begin. Uw dagelijkse werkwijze moet in lijn zijn met de afspraken in het contract. Zichtbare kenmerken van zelfstandigheid
Praktische stappen om zelfstandigheid te tonen
Voor extra zekerheid is het verstandig om een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten en uw contracten regelmatig juridisch te laten controleren. [4] Door deze stappen te nemen, versterkt u uw positie als zelfstandig zorgprofessional binnen de Wet DBA.
Naast het opstellen van contracten en het aantonen van zelfstandigheid is het belangrijk om kritisch naar dagelijkse werkroutines te kijken. Zorgprofessionals komen in de praktijk vaak situaties tegen die risico’s met zich meebrengen onder de Wet DBA.
Om uw zelfstandige positie te beschermen, is het verstandig om regelmatig uw werksituatie onder de loep te nemen. De onderstaande tabel geeft inzicht in veelvoorkomende risico’s en mogelijke acties om deze aan te pakken:
| Situatie | Risico | Actie |
|---|---|---|
| Langlopend contract (>6 maanden) | Hoog | Verdeel het contract in kortere periodes van 3-6 maanden |
| Vaste werkdagen en -tijden | Hoog | Maak flexibele afspraken per periode en behoud het recht om te weigeren |
| Gebruik van ziekenhuisapparatuur | Gemiddeld | Overweeg te investeren in eigen apparatuur, zoals vermeld in de Ondernemersrisico-toets |
| Interne procedures volgen | Gemiddeld | Stel eigen werkprotocollen op binnen de professionele richtlijnen |
De Belastingdienst richt zich specifiek op bepaalde aspecten: Belangrijke aandachtspunten voor zorgprofessionals:
Handige tip: Zet een digitaal dossier op waarin u bewijsmateriaal verzamelt dat uw zelfstandigheid ondersteunt, zoals:
Een goed bijgehouden digitaal dossier met facturen, afspraken en aankoopbewijzen kan uw positie aanzienlijk versterken bij eventuele controles [3][4].
Na het aanpassen van je werkwijze (zie vorige sectie) is het belangrijk om je goed voor te bereiden op belastingcontroles. Vanaf 1 januari 2025 zal de Belastingdienst strenger controleren op naleving van de Wet DBA.
Zorg dat je een volledige set documenten klaar hebt staan, zoals beschreven in hoofdstuk 3. Denk hierbij aan recente verzekeringsbewijzen en een goed bijgehouden investeringsadministratie. Een digitaal documentbeheersysteem kan helpen om alles overzichtelijk te bewaren.
De Belastingdienst houdt extra scherp toezicht op signalen van schijnzelfstandigheid. Er zijn een aantal acties die je kunt ondernemen om risico’s te verkleinen:
Deze maatregelen sluiten aan op de strategieën uit hoofdstuk 3, zoals het werken met eigen middelen en het hebben van meerdere opdrachtgevers. Let op: Niet voldoen aan de Wet DBA kan leiden tot boetes die kunnen oplopen tot €8.200 per overtreding [3]. Zowel jij als je opdrachtgever kunnen hiervoor aansprakelijk worden gesteld.
Gebruik elk kwartaal de zelfscan-tool van de Belastingdienst. Hiermee kun je vroegtijdig risico’s opsporen en aanpakken. Dit kan veel problemen en mogelijke sancties voorkomen.
Naast belastingcontroles zijn er specifieke hulpmiddelen die zorgprofessionals kunnen helpen om te voldoen aan de DBA-richtlijnen:
VKG Zorg biedt praktische ondersteuning gericht op DBA-compliance voor zorgprofessionals:
| Dienst | Voordelen |
|---|---|
| Contractbeheer | Overeenkomsten die voldoen aan DBA-eisen, automatische verlengingen |
| Juridische ondersteuning | Actueel advies over wet- en regelgeving rondom DBA |
Met hun platform wordt een digitale workflow geboden die aansluit op de strengere controles die vanaf januari 2025 worden ingevoerd [3].
Digitale tools kunnen het proces van het genereren van benodigde compliance-documentatie vereenvoudigen, zoals beschreven in hoofdstuk 4. Belangrijke software:
Daarnaast controleert een door de overheid erkend validatiesysteem voor zorgprofessionals op:
Dit systeem sluit naadloos aan op de eisen voor documentatie zoals beschreven in hoofdstuk 4.
Als u de bovengenoemde stappen consequent toepast, versterkt u uw positie als zelfstandige. Focus op de volgende punten: Zakelijke Aanpak Een stevige zakelijke basis is cruciaal. Dit houdt in dat u aandacht besteedt aan:
Administratie en Naleving Om voorbereid te zijn op mogelijke controles, is het belangrijk een overzichtelijke administratie te voeren. Denk hierbij aan:
Door deze onderdelen in uw dagelijkse praktijk te integreren, kunt u uw positie versterken en behouden. Dit sluit naadloos aan op de tools en strategieën die in eerdere hoofdstukken zijn besproken, zodat u klaar bent voor wat de toekomst brengt.
Hieronder beantwoorden we enkele veelgestelde vragen op basis van eerder besproken onderwerpen:
Om uw zelfstandigheid als zorgprofessional overtuigend aan te tonen, kunt u gebruik maken van deze punten:
Als de regels van de Wet DBA niet worden nageleefd, kunnen zowel de zorgprofessional als de opdrachtgever te maken krijgen met serieuze gevolgen, zoals:
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 10% van de zorgcontracten het risico loopt op herclassificatie. Door de richtlijnen in deze handleiding te volgen, kunt u dat risico aanzienlijk verkleinen [6].
In hoofdstuk 5 vindt u een uitgebreide checklist met specifieke stappen om deze risico’s verder te beperken.
Kenniscentrum
Ontdek drie effectieve methoden voor urenregistratie in de zorg en hoe deze de administratieve last kunnen verlichten.
Vergelijk de voor- en nadelen van zelfstandig werken en loondienst in de zorg voor een weloverwogen keuze.
Optimaliseer de balans tussen administratie en patiëntenzorg met slimme tools en processen om werkdruk te verlagen en zorgkwaliteit te verbeteren.
Ontdek de essentiële BTW-regels voor ZZP'ers in de zorg en hoe je vrijstellingen kunt toepassen in jouw praktijk.
Leer praktische tips voor ZZP'ers in de zorg om sneller betaald te worden en financiële stabiliteit te waarborgen.
ZZP'ers in de zorg staan voor administratieve uitdagingen zoals BTW-vrijstelling, belastingzaken en wetgeving. Ontdek oplossingen en tips.
Bereid je goed voor op de start als ZZP'er in de zorg in 2025 met deze essentiële checklist voor wettelijke vereisten en verzekeringen.
Dit zal sluiten in 0 seconden